PRZEKONANIA WZMACNIAJĄCE I OGRANICZAJĄCE

Nawet najdrobniejsze zmiany podstaw, na których ukształtowały się przekonania, mogą
zaskakująco silnie wpłynąć na zachowania i osiągane rezultaty. Zależność ta wyraźniej
uwidacznia się u dzieci niż dorosłych, ponieważ są one bardziej podatne na sugestię i łatwiej zmieniają przekonania. Jeżeli np. dziecko uwierzy, ze osiąga dobre rezultaty w określonej dyscyplinie sportowej lub w nauce wybranego przedmiotu, jego wyniki naprawdę się poprawią, wzmacniając jego wiarę w siebie i motywując do dalszego wysiłku.
Jak zauważyliśmy, wielu wybitnych sportowców przypisuje swoje obecne sukcesy pewności
siebie lub przekonaniu na temat własnej osoby, ukształtowanemu w dzieciństwie pod wpływem zachęty ze strony nauczyciela, rodziców lub postaci naśladowanej podczas zabaw w odgrywanie ról. Tzw. wrodzone zdolności lub talenty, np. odnoszące się do rachowania w pamięci, doskonałej znajomości ortografii lub gry na instrumentach muzycznych, nie są w pełni uzasadnione kodem genetycznym, wykształceniem lub ćwiczeniami. Jakiekolwiek są ich źródła, dzięki NLP możemy przyswoić sobie dowolną umiejętność, jeżeli tylko zrozumiemy leżące u jej podstaw strategie myślenia. Osoby, które wydają się obdarzone wrodzonymi zdolnościami, charakteryzuje pewien szczególny sposób myślenia, który można rozszyfrować, opanować i zastosować dla własnych potrzeb. Jednak bardziej prawdopodobne jest przypuszczenie, że określone „uwarunkowania" z dzieciństwa i młodości ukształtowały i wzmacniały u tych osób pozytywne przekonania o samych sobie, zainteresowania i zamiłowanie do ćwiczeń, a wreszcie talent, który po latach jawi się jako wrodzony dar. Jeśli wpoimy sobie silne, pozytywne przekonanie na temat własnych możliwości w określonej dziedzinie (wkrótce poznamy odpowiednie techniki programowania), będziemy znacznie efektywniej
wykorzystywać ćwiczenia i doświadczenia.
U niektórych ludzi spotykamy się z autodestrukcyjną samooceną typu „jestem do niczego".
Tego rodzaju opinia skazuje każdą próbę działania na niepowodzenie (jeżeli osoby te w ogóle podejmują jakiekolwiek wysiłki.) Większość z nas wyznaje jednak zróżnicowane przekonania na temat samych siebie, obejmujące oceny pozytywne,czyli „wzmacniające", oraz negatywne, czyli „ograniczające". Mężczyzna, który bardzo nisko ocenia własne możliwości zrobienia kariery zawodowej i absolutnie nie widzi siebie w roli szefa, organizatora czy przywódcy, może zarazem być przeświadczony o swych wrodzonych zdolnościach w określonej dyscyplinie sportowej, kontaktach towarzyskich lub wybranym hobby. Innym, równie pospolitym przykładem może być kobieta przeświadczona o swych wysokich kwalifikacjach zawodowych (świetnie wywiązująca się z powierzonych jej zadań) i niezadowolona z umiejętności układania stosunków ze współpracownikami, lub na odwrót. Każdy z nas ma zatem szeroką gamę przekonań na temat własnych możliwości, obejmujących wszelkie aspekty życia zawodowego, rodzinnego oraz towarzyskiego. Musimy precyzyjnie zidentyfikować te z nich, które wpływają na nasze osiągnięcia i zastąpić oceny ograniczające wzmacniającymi.